Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Wydział Fizyki, Instytut Astronomii

Metody Komputerowe Astronomii

2007/2008   wykład dla studentów IV roku astronomii, semestr 7

UAM godło

Tadeusz J. Jopek, Obserwatorium Astronomiczne UAM, tel: +48 +61 829-2778, e-mail: jopek@amu.edu.pl


Archiwum: strony z lat 2005/2006,   2006/2007,


Cele:    [Ogólny opis założeń wykładu, patrz sylabus.]

  1. opanowanie elementów geometrii sferycznej koniecznych do wyznaczenia położeń ciał niebieskich na sferze oraz do opisu zmian ich położeń,
  2. wprowadzenie do tematyki układów odniesienia: definicje układów współrzędnych, transformacje współrzędnych w ujęciu macierzowym,
  3. wprowadzenie do problemu czasu w astronomii,
  4. przejścia z miejsc obserwowanych do katalogowych, (precesja, nutacja, paralaksy, aberracje, refrekcja, ruch własny gwiazd),
  5. wstęp do metod wyznaczania współrzędnych absolutnych i względnych, katalogi gwiazdowe,
  6. elementy metod obserwacji oraz wyznaczania orbit gwiazd podwójnych,
  7. wprowadzenie do obliczeń zaćmień Słońca i Księżyca.

Termin: Wykład odbywa się w sali 1 w Obserwatorium Astronomicznym UAM przy ulicy Słonecznej 36, w środy od 11:45 do 14:00.

Egzamin: Zaliczenie z wykładu ma formę egzaminu pisemnego (1.5 godziny), który odbędzie się w piątek 2.02.2007, o godzinie 10:00
                  w sali nr 1 w Obserwatorium Astronomicznym UAM.

                  Termin egzaminu poprawkowego - piatek 23.02.2007, o godzinie 10:00, sala nr 1 Obserwatorium Astronomicznego UAM.



Matriały dla studentów: Polecamy ich kopiowanie i przynoszenie ze sobą na wykład.

Skrypt Wykład
1.Spis treści, wstęp: [ps] --
2. Położenia ciał na sferze: [ps] [pdf]
3. Astronomiczne układy współrzędnych: [ps] [pdf]
4. Astronomiczne układy odniesienia: [ps]
5.Refrakcja: [ps] [pdf]
6.Współrzędne geocentryczne: [ps]
7.Pomiary rektascensji i deklinacji: [ps]
8.Współrzędne helio i barycentryczne: [ps]
9.Ruch Ziemi: [ps]
10.Precesja i nutacja: [ps]
11.Koncepcja czasu w astronomii [ps]
12.Ruchy własne gwiazd: [ps]
13.Współrzędne średnie i widome: [ps]
14.Astrometria na płaszczyźnie stycznej: [ps]
15.Gwiazdy podwójne: [ps]
16.Literatura: [ps] -

Treści wykładu zaczerpnięto głównie z:

  1. Green Robin.: "Spherical astronomy", Camb.Univ.Press, 1985.
  2. Taff L.G., Taff R.: "Computational spherical astronomy" John Wiley & Sons, New York-Chichester-Brisbane-Toronto, 1982.
  3. Kołaczek B.: "Astronomia sferyczna z ćwiczeniami", WPW, W-wa 1976.

Polecamy także inne źródła: podręczniki, oprogramowanie, bazy danych, ...:

  1. Oliver Montenbruck, Thomas Pfleger: Astronomy on the Personal Computer (with CD-ROM), Springer; 4 edition (July 21, 2005).
  2. Jean Meeus: "Astronomical Algorithms" , Willmann-Bell; 2nd edition (December 1998).
  3. Double star library: baza danych gwiazd podwójnych, m.i. wizualne obserwacje astrometryczne, patrz pod WDS.
  4. MuPad: oprogramowanie do obliczeń symbolicznych, algebraicznych oraz numerycznych o wysokiej dokładności. Nieco wiadomości na temat MuPada w języku polskim mamy tutaj .

Tadeusz J. Jopek